Co oznacza powiedzenie: „Wart Pac pałaca, a pałac Paca”? W jakim kontekście można się nim posłużyć?

Mam problem: czy do Rektora zwracamy się Jego Magnificencjo czy Wasza Magnificencjo i dlaczego?

Szanowni Państwo! Czy wyrażenie raz za czasu jest poprawne? W centrum Polski niespotykane, natomiast na południu już tak. Błąd językowy, czy regionalizm?

Dzień dobry,

w związku z pełnioną funkcją sekretarza Gminy Wola Uhruska niejednokrotnie mam wątpliwości co do prawidłowej pisowni nazw jednostek samorządu terytorialnego oraz ich organów. Co prawda jest wiele porad w tym zakresie, ale nie zawsze odpowiadają one na konkretne konteksty używania tych nazw, a ponadto moim skromnym zdaniem czasami wręcz nie odpowiadają one stanowi faktycznemu.

Z własnego podwórka mam zawsze wątpliwość co do pisania małą literą Gmina Wola Uhruska w kontekście nie obszaru, ale podmiotu prawnego.

Posiada ona bowiem osobowość prawną z własnym NIP-em, REGON-em. Dlatego też moim skromnym zdaniem pisanie Gmina Wola Uhruska w konkretnym kontekście jako podmiotu występującego w obrocie prawnym należałoby używać wielkiej litery. Małą literą powinno się pisać o gminie Wola Uhruska w kontekście obszaru jak np. mieszkańcy gminy Wola Uhruska, na terenie gminy Wola Uhruska itp.

Podobne wątpliwości mam z pisownią słowa wójt, uważam bowiem, że pisząc o konkretnym wójcie, konkretnej gminy należałoby używać wielkich liter, tj. Wójt Gminy Wola Uhruska - jest to bowiem ustawowy organ wykonawczy w konkretnej gminie. Oczywiście w innych kontekstach, jak np. wójt Jan Łukasik, wójt gminy bez wskazywania jej nazwy, logiczne jest pisanie małą literą. Taką konstrukcję pisowni widzimy w przypadku nazw urzędów - jeśli bez nazwy konkretnej gminy to małą literą, jeśli zaś konkretny urząd z nazwą gminy to wielką.

Nie zagłębiałem się w sytuację prawną jednostek samorządu terytorialnego innego szczebla, tj. powiatów czy województw, ale przypuszczam, że może tu być podobna sytuacja jak z gminami, i że one również posiadają osobowość prawną. Pisanie więc o nich w kontekście konkretnego podmiotu prawnego, a nie w kontekście ich obszaru, powinno odbywać się wielką literą, tj. Powiat Włodawski czy Województwo Lubelskie.

Mając tego rodzaju wątpliwości chciałbym zaproponować zajęcie się tym zagadnieniem.

Z poważaniem

Mariusz Jachimczuk

Sekretarz Gminy Wola Uhruska

Moje pytanie dotyczy pisowni nazwy szkoły. Czy można zapisać część wyrazów małą literą, np. Szkoła Podstawowa Nr 5 z oddziałami dwujęzycznymi i sportowymi im. Tadeusza Kościuszki w Poznaniu? Taki zapis widnieje na pieczątce szkoły. Czy jest to zapis dopuszczalny w języku polskim? Jak powinien wyglądać zapis poprawny?

Pozdrawiam
B. Skuza

Dzień dobry,

czy poprawne jest zdanie „Nie zawsze rozumie treść przeczytanego tekstu i potrafi odpowiedzieć na pytania go dotyczące.”? Czy pierwsza część oznacza, że nie rozumie treści, a druga, że potrafi odpowiedzieć na pytanie? Według mnie „nie zawsze” odnosi się do obydwu części, czyli obydwie umiejętności nie są do końca opanowane. Dziękuję za odpowiedź

Dzień dobry,

jak wygląda odmiana skrótu od feminatywu „(ta) doktora”?

Z góry dziękuję za odpowiedź

DN

Co prawda już ktoś o to pytał, ale w odpowiedzi uzyskał raczej zalecenie niż werdykt normatywny. Pozwalam sobie zatem ponowić pytanie, bo – ze względu na iście barokową liczbę krążących w obiegu wersji – chyba warto by było taki jednoznaczny i ostateczny werdykt wydać. Pytam zatem: online, on-line, on line czy może OnLine? A może jeszcze inaczej (niektórzy – chyba szczególnie zdesperowani – piszą ONLINE)? Może też można uznać np. dwie wersje tej pisowni za poprawne?
Z góry dziękuję i pozdrawiam
Andrzej Górecki

Wielki słownik ortograficzny PWN podaje: „dolina -inie, -inę; -in: dolina Warty, ale: Dolina Kościeliska, Dolina Pięciu Stawów Polskich; Dolina Królów, Dolina Śmierci – jeśli nazwa własna składa się z dwu członów i człon drugi jest rzeczownikiem w dopełniaczu lub przymiotnikiem w mianowniku, oba człony pisze się wielką literą. Dlaczego piszemy „dolina Warty”, skoro drugi człon tej nazwy jest rzeczownikiem w dopełniaczu?

Szanowni Państwo,
jak to się stało, że pierwotne znaczenie czasownika chędożyć ewoluowało od staropolskiego ‘porządkować, czyścić, ozdabiać, czynić pięknym’ do wulgarnego określenia ‘odbywania stosunku płciowego’ – jedynego znaczenia, w jakim jest używany przez współczesnych użytkowników polszczyzny? 

Pozdrawiam

Stratos Vasdekis